درمان آکنه
آکنه چیست؟
آکنه یک موقعیت رایج و شایع پوستی است که در آن منافذ پوست مسدود می‌شود و این مسدود شدن منافذ پوست باعث ایجاد جوش‌های مختلف، از جمله جوش‌های سرسیاه، جوش‌های سرسفید و انواع دیگر جوش‌ها می‌شود. این مدل جوش‌ها معمولاً پر از چرک و اغلب دردناک هستند.
انواع آکنه
چندین مدل مختلف آکنه وجود دارد، از جمله:
1. آکنه‌های قارچی (پیتیروسپوروم فولیکولیتیس): آکنه قارچی زمانی مشاهده می‌شود که مخمر در فولیکول‌های مو جمع می‌شود و این آکنه‌های قارچی می‌توانند خارش‌دار و ملتهب باشند.
2. آکنه‌های کیستی: آکنه کیستی منجر به ایجاد جوش‌های عمیق و پر از چرک می‌شود. آکنه‌های کیستی می‌توانند زخم ایجاد کنند.
3. آکنه‌های هورمونی: آکنه هورمونی افراد با سنین بالا را تحت تأثیر قرار می‌دهد که تولید بیش از حد سبوم دارند و منافذشان را مسدود می‌کند.
4. آکنه‌های ندولی: شدیدترین شکل آکنه، آکنه ندولی است که این آکنه جوش‌هایی روی سطح پوست و lumps نرم و دردناک زیر پوست ایجاد می‌کند.
آکنه از هر نوع و مدلی که باشد، تمامی اشکال آن بر اعتماد به نفس افراد تأثیر بسیار زیادی می‌گذارد و ۲ مدل از آکنه‌ها یعنی آکنه کیستی و ندولی با ایجاد زخم روی سطح پوست می‌توانند منجر به آسیب دائمی پوست شوند. با توجه به توضیحات داده شده، بهتر است هرچه زودتر و با مشاهده علائم آکنه از یک متخصص پوست درخواست کنید تا بهترین گزینه‌های درمانی را برای شما تعیین کند.
چه کسانی در معرض آکنه قرار می‌گیرند؟
می‌توان گفت آکنه معمولاً در هر فردی و در هر برهه از زندگی فرد رخ دهد. این بیماری اغلب در میان نوجوانان و جوانان که در حال تغییرات هورمونی هستند، رایج است، اما آکنه می‌تواند در بزرگسالی نیز رخ دهد. آکنه در سنین بزرگسالی بیشتر در زنان شایع‌تر است. اگر به دلیل وراثت یا همان سابقه خانوادگی، در افرادی از اعضای خانواده آکنه دارید، ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به آکنه باشید.
چقدر آکنه رایج است؟
اگر مبتلا به آکنه شده‌اید، فکر نکنید که شما تنها هستید؛ لازم است بدانید آکنه رایج‌ترین وضعیت پوستی است که افراد تجربه می‌کنند. برآورد می‌شود که ۸۰ درصد افراد بین ۱۱ تا ۳۰ سال حداقل یک شکل خفیف از آکنه را تجربه خواهند کرد.
آکنه در کدام نقاط بدن ممکن است ایجاد شود؟
رایج‌ترین قسمت‌هایی از بدن که ممکن است آکنه را مشاهده کنید عبارتند از:
- صورت
- پیشانی
- سینه
- شانه‌ها
- قسمت بالایی کمر
با توجه به اینکه غدد چربی در تمام نقاط بدن وجود دارند، لذا می‌توان گفت مکان‌های مستعد آکنه جایی هستند که غدد چربی بیشترین تجمع را دارند.
علائم و علل به وجود آمدن آکنه
آکنه با علائم زیر روی پوست شما ممکن است ظاهر شود:
- جوش‌ها: برآمدگی‌های نامعمول پر از چرک.
- پاپول‌ها: تجمع برآمدگی‌های کوچک و رنگ‌دار، معمولاً قرمز تا بنفش یا تیره‌تر از رنگ طبیعی پوست شما.
- جوش‌های سرسیاه: منافذ مسدود شده با سر سیاه و چرک سیاه.
- جوش‌های سرسفید: منافذ مسدود شده با سر سفید.
- ندول‌ها: برآمدگی بزرگ زیر پوست که همراه با درد هستند.
- کیست‌ها: برآمدگی پر از مایع (چرک) دردناک زیر پوست.
با توجه به مشخصات هر فرد، آکنه می‌تواند خفیف باشد و به صورت چند جوش گاه به گاه ایجاد شود یا می‌تواند متوسط باشد و پاپول‌های التهابی ایجاد کند. آکنه شدید باعث ایجاد ندول‌ها و کیست‌ها می‌شود.
علل آکنه
آکنه، به طور کلی ناشی از مسدود شدن فولیکول‌های مو یا منافذ است. فولیکول‌های مو لوله‌های کوچکی هستند که نگهدارنده یک رشته از مو هستند. غدد با فولیکول‌های مو تخلیه می‌شوند، اما زمانی که مقدار زیادی ماده در داخل فولیکول مو وجود داشته باشد، مسدود شدن غدد رخ می‌دهد. از علل مسدود شدن منافذ شما می‌توان موارد زیر را نام برد:
- سبوم: ماده‌ای چرب که بر سطح پوست شما یک مانع محافظ ایجاد می‌کند.
- باکتری‌ها: مقادیر کمی باکتری به طور طبیعی روی پوست شما زندگی می‌کنند. اگر باکتری‌ها از حد معمول بیشتر شوند، می‌تواند منافذ شما را مسدود کند.
- سلول‌های مرده پوست: سلول‌های پوست شما باید به طور مکرر ریخته شوند تا جا برای سلول‌های جدید ایجاد شود. زمانی که پوست شما سلول‌های مرده را آزاد می‌کند، ممکن است در فولیکول‌های مو گیر کنند.
زمانی که منافذ شما مسدود می‌شوند، مواد فولیکول مو را مسدود کرده و منجر به ایجاد جوش می‌شود. این امر منجر به ایجاد التهاب می‌شود که به صورت درد و تورم احساس می‌شود. شما می‌توانید التهاب را از طریق تغییر رنگ پوست، مانند قرمزی سطح پوست و دور جوش، مشاهده کنید.
خدمات ما: فیشیال در اسلامشهر
عواملی که آکنه را تشدید می‌کند
برخی از عوامل در محیط زندگی شما و سبک زندگی شما به ایجاد آکنه کمک می‌کنند یا می‌توانند بروز آکنه را بدتر کنند، از جمله:
- پوشیدن لباس‌های تنگ و کلاه‌های تنگ و چسبان، مانند کلاه‌های ورزشی.
- آلودگی هوا و شرایط آب و هوایی خاص، به ویژه شرایط آب و هوایی با رطوبت بالا.
- استفاده از محصولات مراقبت شخصی چرب یا روغنی، مانند لوسیون‌ها و کرم‌های سنگین، یا فعالیت در مکانی که به طور مکرر با چربی و سطوح چرب در تماس هستید.
- رایج‌ترین عامل یعنی استرس، که باعث افزایش سطح هورمون کورتیزول می‌شود.
- عوارض جانبی برخی از داروها.
- لمس و کندن جوش‌ها.
کدام یک از مواد غذایی و خوراکی باعث ایجاد آکنه می‌شوند؟
در برخی از مطالعات انجام شده به ارتباط خاصی بین غذاها و آکنه اشاره شده است، مانند:
- انواع شیر خوراکی، به ویژه شیر کم‌چرب.
- پروتئین وی.
- مصرف خوراکی‌هایی که قند بالادارند.
لازم به ذکر است که در حالی که مواد غذایی با قند بالا ممکن است منجر به ایجاد آکنه شوند، شکلات را نمی‌توان به طور مستقیم با آکنه ارتباط داد.
برای کاهش خطر ایجاد آکنه، یک رژیم غذایی متعادل و مغذی که حاوی مقدار زیادی میوه و سبزیجات تازه است، انتخاب کنید و آن را جزئی از سبک زندگی خود بدانید. لازم به ذکر است که مواد غذایی که غنی از ویتامین C و بتا کاروتن هستند به کاهش التهاب‌های ناشی از آکنه کمک می‌کنند.
مقاله پیشنهادی: بهترین زمان مصرف ویتامین C
ارتباط هورمون‌ها و آکنه
علت پیدایش آکنه عمدتاً یک وضعیت هورمونی است که تحت تأثیر هورمون‌های آندروژن (مانند تستوسترون) قرار دارد. این وضعیت هورمونی معمولاً در دوران نوجوانی و جوانی فعال می‌شود. البته ممکن است در زمان قاعدگی نیز به دلیل تغییرات هورمونی آکنه را مشاهده کنید.
آکنه را چگونه می‌توان تشخیص داد؟
با مراجعه به پزشک متخصص پوست، پزشک متخصص می‌تواند آکنه را در حین معاینه پوست تشخیص دهد. در این معاینه، پزشک با دقت زیاد پوست شما را بررسی می‌کند تا بیشتر درباره علائم ظاهری شما مطلع شود. علاوه بر این، ممکن است پزشک درباره عواملی که باعث ایجاد آکنه می‌شوند سوالاتی از شما بپرسد، مانند:
- آیا اخیراً در شرایط استرس‌زا قرار داشته‌اید یا خیر؟
- آیا سابقه خانوادگی آکنه دارید؟
- اگر خانم هستید، آیا در طول چرخه قاعدگی ماه‌های گذشته بروز آکنه را مشاهده می‌کنید؟
- در حال حاضر چه داروهایی مصرف می‌کنید؟
شدت آکنه چقدر می‌تواند باشد؟
متخصصان پوست شدت آکنه را به صورت زیر طبقه‌بندی می‌کنند:
- خفیف یا درجه ۱: معمولاً جوش‌های سرسفید و سرسیاه.
- متوسط یا آکنه درجه ۲: چندین سفت‌دانه و چرک دانه، معمولاً روی صورت مشاهده می‌شوند.
- آکنه ندولوکیستیک یا درجه ۳ (نسبتاً شدید): تعداد زیادی سفت‌دانه و چرک دانه، اغلب به همراه دانه های ملتهب که ممکن است در ناحیه کمر و سینه شما مشاهده شود و این نواحی را درگیر کند.
- آکنه ندولوکیستیک شدید یا درجه ۴: تعداد زیادی چرک دانه و ندول‌های بزرگ که دردناک و ملتهب هستند.
فرق جوش و آکنه چیست؟
جوش و آکنه هر دو به مشکلات پوستی مربوط می‌شوند، اما تفاوت‌هایی دارند:
- جوش: به طور کلی به هر برآمدگی یا عارضه‌ای بر روی پوست که ناشی از التهاب، عفونت یا تجمع چربی باشد، اطلاق می‌شود. جوش‌ها می‌توانند شامل پاپول‌ها (برآمدگی‌های کوچک و قرمز)، پتشی‌ها (جوش‌های بزرگ و چرکی) و یا کیست‌ها باشند.
- آکنه: به یک نوع اختلال پوستی اشاره دارد که معمولاً ناشی از انسداد منافذ پوست، تولید بیش از حد چربی، و رشد باکتری‌ها است. آکنه معمولاً با جوش‌های سرسیاه، سرسفید، و جوش‌های چرکی مشخص می‌شود و بیشتر در دوران نوجوانی شایع است، اما می‌تواند در هر سنی ایجاد شود.
به طور خلاصه، جوش یک علامت است که می‌تواند در آکنه وجود داشته باشد، در حالی که آکنه یک بیماری پوستی خاص است.
نحوه درمان آکنه چگونه است؟
روش‌های مختلفی برای درمان آکنه وجود دارد. هر شیوه درمان بسته به جنسیت و سن شما، نوع آکنه و شدت آن متفاوت است. یک پزشک متخصص ممکن است استفاده از داروهای خوراکی، داروهای موضعی یا به طور کلی درمان‌های دارویی را برای درمان آکنه شما توصیه کند. چرا باید آکنه را درمان کنیم؟ هدف از درمان آکنه این است که از تشکیل جوش‌های جدید جلوگیری شود و به بهبود لکه‌های موجود روی پوست شما کمک شود.
خدمات ما: دکتر پوست در اسلامشهر
به طور کلی داروهایی که جهت درمان آکنه استفاده می‌شوند را می‌توان به صورت زیر طبقه‌بندی کرد:
1. داروهای موضعی آکنه: پزشک متخصص ممکن است استفاده از داروهای موضعی را برای شما توصیه و تجویز کند؛ این داروها را باید به صورت مستقیم بر سطح پوست مالید که اغلب به صورت لوسیون و یا مرطوب‌کننده هستند. این لوسیون‌ها حاوی یکی از موارد زیر هستند:
- بنزوئیل پراکسید: به عنوان ژل یا شوینده استفاده می‌شود که این ماده باکتری‌های سطحی را هدف قرار می‌دهد.
- اسید سالیسیلیک: این ماده با حذف لایه‌های مرده و سطحی پوست از مسدود شدن فولیکول مو جلوگیری می‌کند.
- اسید آزلائیک: این ماده منجر به کاهش التهاب‌ها می‌شود.
- رتینوئیدها (مشتقات ویتامین A): این ماده از ایجاد جوش‌های جدید جلوگیری می‌کند.
- آنتی‌بیوتیک‌ها: در کنترل عوامل آکنه‌زا مؤثر هستند.
- داپسون: ژل موضعی با خاصیت ضدباکتریایی که در درمان التهاب‌های ناشی از آکنه مؤثر است.
2. داروهای خوراکی آکنه: قرص‌هایی هستند که به صورت خوراکی برای پاکسازی پوست از آکنه مصرف می‌شوند. رایج‌ترین داروهای خوراکی آکنه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آنتی‌بیوتیک‌ها: آنتی‌بیوتیک‌های رایج برای درمان آکنه شامل تتراسایکلین، مینوسیکلین و داکسی‌سایکلین هستند.
- ایزوترتینوئین.
- قرص‌های ضدبارداری.
- داروهای هورمونی.
3. سایر درمان‌هایی که می‌توان برای رهایی از آکنه انجام داد:
گفتنی است اگر داروهای موضعی یا خوراکی برای آکنه شما مؤثر نباشند یا اگر از آکنه شما زخم‌هایی قدیمی باقی مانده باشد، یک پزشک متخصص پوست ممکن است درمان‌های مختلفی برای بهبود پوست شما توصیه کند، که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
استروئیدها: ممکن است پزشک متخصص پوست تشخیص درمان با استروئید را بدهد که در این درمان، استروئیدها با تزریق به ندول‌های بزرگ، آکنه شدید را درمان کنند تا التهاب را کاهش دهند.
لیزرها: استفاده از لیزرها و درمان‌های نوری به درمان زخم‌های آکنه یا درمان لک‌های قدیمی ناشی از آکنه کمک می‌کند. لیزر گرما را به کلاژن زخمی زیر پوست شما ارسال می‌کند. این روش به واکنش التیام زخم بدن شما وابسته است تا کلاژن جدید و سالم ایجاد کند که به رشد پوست جدید کمک می‌کند.
پیلینگ شیمیایی: پزشک متخصص پوست این درمان را که از مواد شیمیایی خاصی برای حذف لایه بالایی پوست قدیمی استفاده می‌کند، ممکن است انتخاب کند. پس از حذف لایه بالایی پوست، پوست جدید صاف‌تر رشد کرده و می‌تواند زخم‌های آکنه و لک‌های ناشی از آن را کاهش دهد.
نحوه درمان آکنه در خانه چگونه است؟
اگر آکنه دارید، می‌توانید یک روتین مراقبت از پوست در خانه را آغاز کنید تا به بهبودی آکنه کمک کند:
- پوست خود را حداقل یک بار در روز با آب گرم (نه داغ) و یک شوینده ملایم مناسب پوستتان بشویید.
- بعد از ورزش یا تعریق، پوست خود را حتماً با شوینده مناسب بشویید.
- بدون تجویز پزشک از مصرف محصولات مراقبت از پوست که می‌توانند پوست را تحریک کنند، خودداری کنید.
- در زمان استراحت آرایشتان را از سطح پوستتان پاک کنید.
- از مرطوب‌کننده‌ای بدون چربی و مناسب با جنس پوستتان بعد از شست‌وشو استفاده کنید.
- از هرگونه اقدام تهاجمی اعم از پاره کردن، فشار دادن یا مالیدن آکنه خودداری کنید. به پوست خود اجازه دهید به طور طبیعی بهبود یابد تا از ایجاد زخم جلوگیری شود.
چگونه می‌توان از بروز آکنه جلوگیری کرد؟
نمی‌توانید به طور کامل از بروز آکنه جلوگیری کنید، به ویژه بانوان در زمان تغییرات هورمونی، اما می‌توانید خطر ایجاد آکنه را با رعایت موارد زیر کاهش دهید:
- شست‌وشوی روزانه پوست با شوینده مناسب.
- استفاده از مرطوب‌کننده بدون چربی.
- از محصولات آرایشی متناسب با پوستتان استفاده کنید و در پایان هر روز آرایش خود را پاک کنید.
- از لمس صورت خود بپرهیزید.